Było to już trzecie spotkanie poświęcone europejskim Żydom, realizowane w gronie tych samych organizacji z Litwy, Niemiec, Portugalii i Polski. Tym razem wymiana odbyła się Krakowie (2-9.11.2009). Młodzież z tych 4 krajów wzięła udział w warsztatach związanych z żydowską kulturą, językiem i literaturą, wspólnymi siłami, wraz z uczniami LO w Wieliczce uprzątnęliśmy zapomniany cmentarz żydowski. Wspólnie spędziliśmy wspaniały tydzień, w trakcie którego pracowaliśmy, uczyliśmy się, ale też świetnie się bawiliśmy.
Opis projektu
Wymiana „Życie i kultura Żydów w Europie – przeszłość i teraźniejszość” była trzecią częścią projektu poświęconego życiu i kulturze Żydów w Europie. Poprzednie etapy zrealizowane były w Niemczech w roku 2007 i w Portugalii w roku 2008. Pierwsza część poświęcona była historii, druga religii, teraz przyszedł czas na kulturę.
Celem projektu było:
– przybliżenie młodzieży kultury Żydów przedwojennych, przedstawienie nurtu Chasydzkiego;
– zaznajomienie się z kulturą Żydów mieszkających w uczestniczących w projekcie krajach;
– rozwój poczucia odpowiedzialności za dziedzictwo kulturowe;
– kultywowanie pamięci historycznej;
– pogłębienie wzajemnego zrozumienia między młodzieżą z różnych krajów;
– edukacja międzykulturowa;
– promowanie tolerancji i przeciwdziałanie stereotypom;
– stworzenie prezentacji dokumentującej III etapu projektu.
Żydów kojarzymy na ogół z zagładą, wojną, pojawić się może słowo Holocaust albo Biblia. Zniknął z polskiego krajobrazu przedwojenny świat narodu żydowskiego, oddala się ich kultura i historia. Dlatego uznaliśmy, że niezmiernie ważne jest zaznajamianie młodzieży z kulturą narodu, który stanowił znaczący procent ludności nie tylko Polski ale całej Europy i miał duży wpływ na polską i światową kulturę. Zaproponowaliśmy uczestnikom wiele warsztatów i prelekcji poświęconych kulturze żydowskiej i życiu codziennemu w galicyjskich dzielnicach żydowskich i sztetlach. Specyfiką Żydów mieszkających we Wschodniej Europie był język jidysz i chasydyzm. Uczestnicy projektu wzięli udział w lekcji języka jidysz, uczyli się słów piosenki w tym języku, oglądali film o życiu krakowskich Żydów nakręcony przez Gminę Żydowską w 1938 roku (z napisami angielskimi) oraz wysłuchali wykładu na temat literatury żydowskiej tworzonej w jidysz. Młodzi ludzie mieli też możliwość poznać podstawy i specyfikę nurtu chasydzkiego. Zaproponowaliśmy też młodzieży zwiedzanie Kazimierza szlakiem żydowskich artystów, aby mogli zobaczyć najważniejsze miejsca związane z przedwojennym i dzisiejszym Kazimierzem, odwiedzić kirkuty i synagogi. Dużą uwagę zwróciliśmy na architekturę oraz miejsca związane z działalnością wybitnych przedstawicieli żydowskiej nauki, kultury i religii. Swoje talenty uczestnicy mogli rozwinąć biorąc udział w warsztatach z tańca żydowskiego i tradycyjnej wycinanki. Ważnym punktem projektu była wizyta w Wieliczce, gdzie uczestnicy projektu spotkali się z młodzieżą z LO im. J. Matejki aby razem uprzątnąć zapomniany cmentarz żydowski. Pomimo złej pogody młodzież wykazała się dużym zaangażowaniem w realizacji tego zadania. W programie pobytu nie mogło również zabraknąć wyjazdu do Muzeum Obozu Koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Wizyta w muzeum była tym trudniejsza, że mieliśmy wśród nas młodzież żydowską, która straciła swoich dalekich krewnych w tym miejscu, a także młodzież niemiecką, która w jakiś sposób czuła się odpowiedzialna za to, co się tam wydarzyło. Były to dla wszystkich chwile wzruszenia, łez, pokory i uświadomienia sobie odpowiedzialności za drugiego człowieka. Wspólne zapalanie zniczy na pomniku pomordowanych w Brzezince na długo pozostaną w pamięci wszystkich uczestników projektu.
Oprócz tematyki związanej z kulturą żydowską, w trakcie trwania projektu poświęciliśmy czas na przełamywanie stereotypów i uprzedzeń oraz edukację międzykulturową (ICL). Młodzież z każdego kraju przygotowała i poprowadziła przeprowadziła wieczory międzynarodowe w trakcie których starała się przybliżyć własną kulturę, typowe zabawy, skecze i tańce związane z ich krajem, poczęstować lokalnymi przysmakami.
Kontynuację projektu planujemy w 2010 roku na Litwie.
Uczestnicy, organizacje, instytucje
Jewish Community of Lithuania, Litwa
Jugendbildungszentrum Blossin, Niemcy
Intercambio Europeu de Jovens, Portugalia
Projekt został zrealizowany w ramach Programu „Młodzież w Działaniu”.
Galeria
